โรคไม่ติดต่อเรื้อรัง หรือ กลุ่มโรค NCDs เป็นกลุ่มโรคที่พบเจอได้ในทุกเพศทุกวัย โดยเฉพาะอย่างยิ่งผู้ใหญ่วัย 40+ ที่พบว่าป่วยเป็นโรคไม่ติดต่อเรื้อรังมากที่สุด ซึ่งสาเหตุหลักของการเกิดโรค NCDs ส่วนใหญ่แล้ว เกิดจากพฤติกรรมการดำเนินชีวิตอย่างไม่ระมัดระวัง ทำให้เกิดโรคอย่างช้า ๆ และจะค่อย ๆ สะสมอาการไปเรื่อย ๆ จนเกิดเป็นโรคไม่ติดต่อเรื้อรังโดยไม่รู้ตัว
ซึ่งเราเชื่อว่ามีหลายคนอาจคิดไม่ถึงว่าพฤติกรรมการใช้ชีวิตในแต่ละวัน มีผลต่อการเกิด โรคไม่ติดต่อเรื้อรัง ซึ่งวันนี้ Hillkoff จะพาทุกคนมาดูพฤติกรรมการดำเนินชีวิต ที่เป็นสาเหตุก่อให้เกิด โรคติดต่อไม่เรื้อรัง พร้อมบอกแนวทางในการเปลี่ยนพฤติกรรม ที่เสี่ยงก่อให้เกิดโรค จะเป็นอย่างไรไปดูกัน
โรคไม่ติดต่อเรื้อรัง โรคร้ายที่เกิดขึ้นได้จากพฤติกรรม
โรคไม่ติดต่อเรื้อรัง หรือโรค NCDs (Non-Communicable Diseases) หมายถึง กลุ่มโรคที่ไม่ได้เกิดจากเชื้อโรค หรือแบคทีเรีย ซึ่งโรคดังกล่าวจะไม่สามารถติดต่อ หรือแพร่กระจายโรคสู่ผู้อื่นได้ แต่โรคไม่ติดต่อเรื้อรังเกิดจากนิสัย หรือพฤติกรรมการดำเนินชีวิตในแต่ละวัน และทำให้เกิดโรคไม่ติดต่อเรื้อรังได้ในที่สุด
ซึ่งโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง หรือ กลุ่มโรค NCDs ส่วนใหญ่จะมีด้วยกันทั้งหมด 10 โรคด้วยกัน ได้แก่ โรคความดันโลหิตสูง, โรคเบาหวาน, โรคหลอดเลือดหัวใจตีบตัน, โรคหลอดเลือดสมอง, โรคไขมันในเลือดสูง, โรคถุงลมโป่งพอง, โรคอ้วนลงพุง, โรคไตเรื้อรัง, โรคตับแข็ง และโรคมะเร็ง ซึ่งล้วนแต่เป็นโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง ที่หากไม่ได้รับการรักษาอย่างถูกต้อง จะส่งผลกระทบอย่างมากต่อการใช้ชีวิตของผู้ป่วย และผู้คนรอบข้างได้
พฤติกรรมเสี่ยงที่ก่อให้เกิด โรคไม่ติดต่อเรื้อรัง (NCDs)
โดยสาเหตุสำคัญของกลุ่มโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง ส่วนใหญ่แล้วเกิดจากพฤติกรรมการใช้ชีวิต ไม่ว่าจะเป็น
พฤติกรรมการกินอาหาร
ไม่ว่าจะเป็น การกินอาหารรสจัด ไม่กินผักผลไม้อย่างเพียงพอ กินอาหารที่มีไขมันสูง กินอาหารปิ้งย่าง ซึ่งพฤติกรรมเหล่านี้มีความเสี่ยงที่จะเป็นโรคความดันโลหิตสูง ไขมันอุดตันในเส้นเลือด รวมถึงโรคอ้วนได้
ขาดการออกกำลังกาย
หากขาดการออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ เป็นอีกหนึ่งพฤติกรรมเสี่ยงที่ก่อให้เกิดโรคไม่ติดต่อเรื้อรังได้ เนื่องจากการไม่ออกกำลังกายทำให้การเผาผลาญพลังงานลดลง ส่งผลต่อระบบภูมิคุ้มกัน ทำให้ภูมิคุ้มกันอ่อนแอ และทำให้การไหลเวียนโลหิตน้อยลงด้วย
การดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์เป็นประจำ
หากคุณเป็นหนึ่งคนที่ชอบดื่มแอลกอฮอล์เป็นประจำ หรือดื่มแอลกอฮอล์ในปริมาณมาก ในทุกช่วงโอกาสก็มีความเสี่ยงที่ก่อให้เกิดโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง อย่าง โรคไขมันพอกตับ เกิดพังผืดในตับ ทำให้เป็นโรคตับแข็งได้ นอกจากนี้ หากดื่มแอลกอฮอล์ในปริมาณที่มากเกินไปยังเสี่ยงต่อความดันโลหิตสูง และหัวใจเต้นผิดจังหวะอีกด้วย
การสูบบุหรี่
รู้หรือไม่? พฤติกรรมการสูบบุหรี่เป็นประจำ ก่อให้เกิดโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง อย่าง โรคมะเร็งปอด หรือโรคถุงลมโป่งพอง เนื่องจากสารพิษ นิโคตินในบุหรี่จะเข้าไปทำลายปอดทำให้เกิดโรคต่าง ๆ
ภาวะความเครียด
ภาวะความเครียด เป็นอีกหนึ่งสิ่งที่พบเจอได้ในทุกวัน จากพฤติกรรมการใช้ชีวิต และสภาพแวดล้อมต่าง ๆ ที่เป็นต้นเหตุให้เกิดโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง ทำให้เกิดโรคความดันโลหิตสูง และภาวะอ้วนลงพุง เป็นต้น
โดยพฤติกรรมดังกล่าวล้วนแต่เป็นสาเหตุก่อให้เกิดโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง แม้ว่ากลุ่มโรค NCDs หรือโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง จะไม่ใช่โรคติดต่อร้ายแรง แต่ถ้าหากปล่อยไว้นาน ๆ โดยไม่ได้รับการรักษา หรือมีการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมอย่างถูกต้อง ก็เสี่ยงอันตรายถึงแก่ชีวิตได้ เพราะในช่วง 10 ปีที่ผ่านมา กลุ่มโรคไม่ติดต่อเรื้อรังได้คร่าชีวิตของคนไทยไปกว่า 300,000 คนต่อปี และยังคงมีแนวโน้มเสียชีวิตเพิ่มขึ้นทุก ๆ ปี เรียกได้ว่าเป็นโรคไม่ติดต่อที่รุนแรงไม่ใช้น้อย
ห่างไกลโรคไม่ติดต่อเรื้อรังได้ด้วยการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม
โรคติดต่อไม่เรื้อรัง หรือ กลุ่มโรค NCDs เป็นโรคที่เราสร้างขึ้นมาเองจากพฤติกรรมการใช้ชีวิต ดังนั้น การป้องกันให้ห่างไกลจากโรคสามารถป้องกันได้ ด้วยการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการดำเนินชีวิตที่ก่อให้เกิดโรค ดังนี้
- ทานอาหารที่มีประโยชน์ ในปริมาณที่เหมาะสม และทานให้ครบ 5 หมู่ โดยเน้นทานผัก และผลไม้ที่รสชาติไม่หวานจัด จะช่วยควบคุมไม่ให้เกิดโรค NCDs
- หลีกเลี่ยงอาหารรสจัด อาหารปิ้งย่าง และอาหารไขมันสูง อย่าง ยำ ส้มตำ เนื้อย่าง หรือหมูกระทะ เป็นต้น
- ลดการกินอาหารรสเค็มจัด และควบคุมปริมาณโซเดียมไม่ควรเกิน 2,500 มิลลิกรัมต่อวัน หรือประมาณ 1 ช้อนชา
- ลดการกินอาหารรสหวานจัด โดยควบคุมปริมาณน้ำตาลให้อยู่ที่ 20 กรัม หรือประมาณ 4 ช้อนชา
- ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ โดยใน 1 วัน ให้ออกกำลังกาย หรือขยับร่างกายอย่างน้อย 30 นาทีต่อวัน หรือให้ออกสัปดาห์ละ 5 ครั้ง จะช่วยให้คุณห่างไกลโรคไม่ติดต่อเรื้อรังได้
- ดื่มน้ำให้เพียงพอต่อความต้องการในแต่ละวัน โดยแนะนำว่าในหนึ่งวันควรจะดื่มน้ำอย่างน้อยวันละ 8-10 แก้ว หรือประมาณ 2-3 ลิตรต่อวัน
- คุณจะห่างไกลโรค NCDs ได้มากกว่าเดิม หากหลีกเลี่ยงการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ และงดการสูบบุหรี่ เพราะพฤติกรรมเหล่านี้ล้วนแต่ก่อให้เกิดโรคร้ายที่คร่าชีวิตคุณได้
- พยายามหาสิ่งบันเทิงใจ อาทิ การฟังเพลง ดูหนัง ทำสวน ปลูกต้นไม้ เลี้ยงสัตว์ หรือทำอาหาร เพื่อช่วยคลายเครียดให้คุณมีสุขภาพจิต และสภาพแวดล้อมที่ดีขึ้น ก็ช่วยให้ห่างไกลโรคไม่ติดต่อเรื้อรังได้
อย่างไรก็ตาม โรคไม่ติดต่อเรื้อรัง หรือกลุ่มโรค NCDs เป็นภัยเงียบตัวร้ายที่เกิดขึ้นจากพฤติกรรมการใช้ชีวิตของแต่ละคน หากใครมีพฤติกรรมดังกล่าว ก็แสดงว่าคุณมีความเสี่ยงสูงที่จะเป็นโรคไม่ติดต่อเรื้อรังได้ แต่โรค NCDs สามารถป้องกันให้ห่างไกลได้จากการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้ชีวิต และหันมาดูแลใส่ใจตัวเองให้มากขึ้น หมั่นออกกำลังกาย ทานอาหารที่มีประโยชน์เพื่อให้มีสุขภาพที่ดี และแข็งแรงอยู่เสมอ
